Doanh nghiệp khát vốn mà tiền ngân hàng thì tồn kho
Ngày cập nhật 30/07/2012 07:53
Doanh nghiệp cho rằng ngân hàng mặc dù đưa ra các đợt giảm lãi suất cùng với các gói lãi suất ưu đãi nhưng chỉ toàn là “bánh vẽ”.
Việc giảm lãi chỉ dành cho những doanh nghiệp tốt, thành ra doanh nghiệp yếu cần phải cứu thì không được cứu. Chính vì thế, không chỉ doanh nghiệp có hàng tồn kho ngày càng tăng mà bản thân ngân hàng cũng có hàng tồn kho, dòng vốn nằm trong kho mà không tìm được doanh nghiệp cho vay. Vì vậy ngày 28-7, Ngân hàng Nhà nước đã tổ chức Hội nghị kết nối ngân hàng - doanh nghiệp tại TP.HCM.
Tính đến nay chúng ta có bốn lần điều chỉnh lãi suất tiền gửi, hiện trần lãi suất huy động ngắn hạn là 9%, trần lãi suất huy động trung và dài hạn cũng đã bỏ. Theo đó lãi suất cho vay đã giảm đi rất nhiều.
Gần 50% doanh nghiệp đã được giảm lãi suất cho vay cũ về dưới 15%
Năm ngoái chúng ta phấn đấu làm sao để lãi suất cho vay về xuống 17%-19% nhưng hiện nay con số đó trở thành quá cao. Và hiện nay hầu như các ngân hàng thương mại (NHTM) cơ bản đang cho vay mới với lãi suất về dưới 15%. Bên cạnh đó, các hợp đồng cho vay cũ của doanh nghiệp (DN) cũng được Ngân hàng Nhà Nước (NHNN) kêu gọi Ngân hàng (NH) hạ lãi suất xuống dưới 15%. Tại hội nghị ở Hà Nội, có DN khẳng định rằng được vay lãi suất dưới 15% thì DN làm ăn có lãi rồi, đó là mức lãi suất mơ ước. Bên cạnh đó, NHNN còn yêu cầu các NHTM cơ cấu lại nợ mạnh mẽ hơn nữa để tháo gỡ khó khăn cho DN.
“Thống đốc nói từ 15-7 lãi vay cũ về dưới 15%, nhưng thực tế nhiều DN chưa được thụ hưởng.”
Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng NHNN nên có văn bản hướng dẫn cụ thể về việc cơ cấu lại nợ cũng như hạ lãi suất cho vay cũ về dưới 15%. Nhưng đến nay ngay cả lãi suất cho vay mới về dưới 15% rồi, bây giờ giả sử mình ra văn bản mới quy định trần lãi suất 15% thì chỉ mang tính văn bản chứ không còn ý nghĩa nữa. Ngay cả khi chúng ta ra văn bản cũng không có hiệu lực về pháp lý đối với các khoản vay trước đây. Vì theo quy định của pháp luật, các khoản vay đó là hợp đồng kinh tế. Mà các hợp đồng kinh tế thì không có hồi tố với các văn bản mới. Bởi vậy chúng ta ép buộc quy định trần lãi suất cho vay của nó cũng không có tác động. Do vậy NHNN chính thức đề nghị NHTM cùng góp sức với việc phát triển chung của nền kinh tế, tháo gỡ khó khăn cho DN. NH cũng như DN là hai mặt của một vấn đề, NH khó khăn thì DN cũng khó khăn và nền kinh tế cũng không phát triển được. Bởi vậy chúng tôi nghĩ trong điều kiện khó khăn thì cùng phải chia sẻ với nhau.
Tính đến ngày 15-7, các khoản cho vay cũ còn có lãi suất trên 15% chiếm xấp xỉ 60%. Tuy nhiên, đến ngày 27-7 thì số này chỉ còn hơn 37%. Như vậy chỉ trong hai tuần, NHTM đã giảm lãi suất cho gần một nửa DN. Vấn đề còn lại là với những DN chưa được giảm cần phải có các giải pháp mạnh mẽ hơn, sát sườn hơn để tìm được giải pháp tối ưu nhất.
NHNN cho NHTM vay lãi suất chỉ 10%
NHTM cơ cấu lại nợ, giảm lãi cho vay cũ, giảm lãi cho vay mới, tìm hiểu và tư vấn để giúp DN tháo gỡ khó khăn. Vậy câu hỏi NHNN sẽ hỗ trợ NHTM như thế nào đây, đó là vấn đề mà tôi cũng suy nghĩ rất nhiều.
Về lãi suất tái cấp vốn, hiện trần lãi suất huy động ngắn hạn của NHTM là 9% thì lãi suất tái cấp vốn cũng giảm còn 10%. Trong khi đó, lãi suất của NHNN trên thị trường mở chỉ có 8%, còn thấp hơn trần huy động vốn ngắn hạn NHTM hiện nay. Vì thế NHTM nào trong giai đoạn này có dự án tốt, có dư nợ tín dụng tốt mà thiếu vốn thì NHNN sẵn sàng cho vay với lãi suất 10% và yên tâm không mất chi phí nào hết. Những NHTM chỉ cần đúng quy trình, quy phạm thì được vay 10%. Với lãi suất này NHTM có thể cho vay 14%, 13% hoặc thậm chí là 12%.
Thứ hai, hiện nay chúng ta có công cụ dự trữ bắt buộc nhưng công cụ này gần như đã bị tê liệt rồi. Ở Trung Quốc, người ta chỉ giảm đi vài phần trăm thì NHTM có thể cho vay ra nhiều hơn. Vì dự trữ bắt buộc của Trung Quốc đang là 20%, còn ở nước ta hiện nay dự trữ bắt buộc chỉ còn vài, ba phần trăm. Con số này đã là quá thấp, chẳng lẽ còn vài ba phần trăm lại giảm hết thì hệ thống thanh khoản của NH sẽ kém đi.
Thứ ba, vốn ngắn hạn NHNN cũng luôn cung cấp đầy đủ và lãi suất trên thị trường liên ngân hàng hiện nay cũng chỉ ở mức thấp khoảng 4%, rất thuận lợi cho các NHTM. Tuy nhiên, NHNN cũng rất lo ngại với mức lãi suất thấp thì NHTM sẽ chuyển qua kênh ngoại tệ làm ảnh hưởng đến tỉ giá. Ngoài ra, năm qua và cả trong sáu tháng đầu năm, NHNN cũng đã mua tín phiếu của các NHTM với lãi suất trên 10%. Trong khi NHNN cho NHTM vay chỉ 10%, nghĩa là NHNN đã chấp nhận lỗ. Cuối cùng cũng để giúp cho NHTM hỗ trợ DN sao cho nhanh chóng tháo gỡ khó khăn của nền kinh tế.
Thống đốc Nguyễn văn Bình/Yên Trang ghi (theo phapluattp.vn)